Την Κυριακή 12 Δεκεμβρίου στις 11:00, στην αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου Σερβίων, θα παρουσιαστεί το θέμα της διδακτορικής διατριβής του Θεοφάνου Γιώργου (αρχαιολόγου).


Το οικομουσείο είναι μια δυναμική πρακτική που δημιουργείτε από την επιτακτική ανάγκη διαφύλαξης του περιβάλλοντος και την μετάδοση της ιστορίας του κάθε ιδιαίτερου τόπου.


Είναι ένα όργανο δια μέσου του οποίου οι κάτοικοι μιας περιοχής ανακαλύπτουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τα στοιχεία που κάνουν μοναδική την περιοχή όπου ζουν. Αυτά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά είναι δύο ειδών: τα οικολογικά και τα ιστορικά, βρίσκονται διασκορπισμένα μέσα σε αυτό που ονομάζετε Τοπίο των Σερβίων και είναι τα εκθέματα του οικομουσείου. Είναι δηλαδή η οποιαδήποτε φυσική ομορφιά π.χ. φαράγγια, δάση, ρυάκια, πλατάνια, σκίουροι, γεράκια, κ.τ.λ., και όλες οι ανθρωπογενείς ενέργειες πάνω στο περιβάλλον κατά τη μακραίωνη ιστορία της περιοχής μας, όπως π.χ. νεολιθικοί οικισμοί, βυζαντινά κάστρα, κτίρια από την περίοδο της τουρκοκρατίας, του μεσοπολέμου, κ.τ.λ. Όλα αυτά τα μέρη, μαζί με τους κατοίκους της περιοχής, είναι εκείνο που διαμορφώνει την ταυτότητα της κοινότητας.

Τι μπορεί να προσφέρει το οικομουσείο.
Τα οικομουσεία προσφέρουν πρώτα από όλα ένα νέο δέσιμο τις τοπικής κοινότητας με το περιβάλλον και την ιστορία. Δημιουργούν μια σχέση δυναμική, που ωφελεί στο να βρεθούν μορφές ανάπτυξης ήπιες και αειφόρες. Συνεισφέρει στο να πάρει η τοπική κοινωνία μια ευρύτερη γνώση του τόπου της και να μπορέσει να επέμβει δυναμικά στις αποφάσεις για την αξιοποίηση της περιοχής. Η τοπική κοινότητα αναλαμβάνει την φροντίδα της περιοχής. Κατά τη δραστηριότητα της διαδικασίας δημιουργίας του οικομουσείου μπορούν να δουλέψουν και να εκπαιδευτούν νέοι ερευνητές, οι οποίοι με την τεχνογνωσία και την πείρα που αποκτούν μπορούν να εξελιχθούν σε επαγγελματίες. Ένας άλλος σκοπός του οικομουσείου είναι ο εκπαιδευτικός. Από τη μια μεριά φέρνει σε επαφή τους νέους με το φυσικό και ιστορικό τους περιβάλλον και τους βοηθάει να αποκτήσουν υπευθυνότητα για την προστασία του, από την άλλη δημιουργεί καινούργια πεδία έρευνας. Επίσης μπορεί να ενταχθεί σε ευρωπαϊκά προγράμματα για το περιβάλλον και για την πολιτισμό. Αυτά τα πράγματα πηγάζουν από την Ευρωπαϊκή Συνθήκη για το Περιβάλλον, όπου οι παράμετροι και οι ιδέες που προωθούνται ταιριάζουν με αυτές του οικομουσείου.

Ποιοι μπορούν να συνεισφέρουν.
Η απάντηση θα μπορούσε να είναι μονολεκτική, όλοι. Πρώτα από όλα η δημοτική αρχή πρέπει να υποστηρίξει αυτή την προσπάθεια, με όλους τους τρόπους, προωθώντας και διαφημίζοντας το οικομουσείο. Μπορεί να τυπωθούν πληροφοριακά φυλλάδια, να τοποθετηθούν μερικές καλαίσθητες πινακίδες, σε μέρη που θα επιλεγούν, μπορεί να καθαρίσει ορισμένα μέρη, ή να ανοίξει μονοπάτια. Το ποιο βασικό όμως, που περιμένουμε από το δήμο, είναι να μπορέσει να εντάξει το οικομουσείο σε κάποιο ευρωπαϊκό πρόγραμμα χρηματοδότησης. Ο Μορφωτικός όμιλος μπορεί να συμπεριλάβει στην αρχή, ανάμεσα στις δραστηριότητες του, και το οικομουσείο προωθώντας την ιδέα ανάμεσα στα μέλη του. Το λαογραφικό μουσείο, που διαχειρίζεται ο σύλλογος, θα πρέπει να ενταχθεί μέσα στις δραστηριότητες του οικομουσείου, βάζοντας το μέσα σε προγράμματα πολιτιστικά. Ο σύλλογος εμπόρων και επαγγελματιών θα μπορούσε να συνεισφέρει προωθώντας την ιδέα ανάμεσα στα μέλη του, τα οποία μπορούν θα ωφεληθούν από την προώθηση των τοπικών προϊόντων μέσω της διαφήμισης που θα γίνει από την δημιουργία του οικομουσείου.

Απαραίτητο στο τέλος αλλά το ποιο σημαντικό είναι η μαζική συμμετοχή των πολιτών, για να υπάρξει μια αντιπροσωπευτική έκφραση της κοινότητας και των δυνατοτήτων παρέμβασης στο σχεδιασμό του μέλλοντος. Η συμμετοχή των πολιτών είναι απαραίτητο στοιχείο για την επιτυχία του σχεδίου, για αυτό θα πρέπει να γίνεται μια συνεχής προώθηση. Το οικομουσείο είναι μια διαδικασία μακροχρόνια και για αυτό θα πρέπει να προχωρήσουμε βήμα βήμα.